Danh ngôn của Marcus Tullius Cicero

Người can đảm cũng luôn đầy tin tưởng.

A man of courage is also full of faith.

~*~

Qua nghi ngờ, ta tới gần sự thật.

By doubting we come at truth.

~*~

Những thành tựu lớn lao đạt được không phải nhờ cơ bắp, tốc độ, hay sự lanh lẹ của cơ thể, mà nhờ suy ngẫm, tính cách, và phán đoán.

It is not by muscle, speed, or physical dexterity that great things are achieved, but by reflection, force of character, and judgment.

~*~

Một quốc gia có thể chịu đựng được những thành viên ngu xuẩn, và thậm chí cả những kẻ tham vọng. Nhưng nó không thể chịu nổi sự phản bội từ bên trong. Kẻ thù trước cổng ít ghê gớm hơn, bởi hắn đường hoàng giương cờ và ta biết hắn. Nhưng kẻ phản bội tự do di chuyển giữa những người đằng sau cánh cổng, tiếng thì thầm quỷ quyệt của hắn xì xầm trong các ngõ hẻm, vang lên ngay trong những hội trường chính phủ.

A nation can survive its fools, and even the ambitious. But it cannot survive treason from within. An enemy at the gates is less formidable, for he is known and carries his banner openly. But the traitor moves amongst those within the gate freely, his sly whispers rustling through all the alleys, heard in the very halls of government itself.

~*~

Thỏa mãn với điều ta có là sự giàu có lớn nhất và vững bền nhất.

To be content with what we possess is the greatest and most secure of riches.

~*~

Chăm sóc tâm hồn cũng cần thiết như thức ăn đối với cơ thể.

Cultivation to the mind is as necessary as food to the body.

~*~

Tri thức đi lệch khỏi công lý có thể gọi là sự xảo quyệt hơn là trí tuệ.

Knowledge which is divorced from justice may be called cunning rather than wisdom.

~*~

Cái ác nào cũng dễ bóp nghẹt khi còn là mầm non, và khi nó lớn lên, nó trở nên hùng mạnh.

Every evil in the bud is easily crushed: as it grows older, it becomes stronger.

~*~

Càng khó khăn, càng vinh quang.

The greater the difficulty, the greater the glory.

~*~

Tuổi già: vương miệng của cuộc đời, hồi cuối cùng trong vở kịch của ta.

Old age: the crown of life, our play's last act.

~*~

Hãy sống làm người can đảm; và nếu số phận đầy thù địch, hãy đối mặt những cú đánh của nó với trái tim can trường.

Live as brave men; and if fortune is adverse, front its blows with brave hearts.

~*~

Không ai có tư cách thương thân trách phận trước nỗi bất hạnh tấn công tất cả mọi người.

No one has the right to be sorry for himself for a misfortune that strikes everyone.

~*~

Bởi tâm trí mạnh mẽ hơn cơ thể, những xấu xa mà tâm trí mắc phải cũng tồi tệ hơn những gì cơ thể mắc phải.

In so far as the mind is stronger than the body, so are the ills contracted by the mind more severe than those contracted by the body.

~*~

Càng nhiều luật lệ, càng ít công lý.

The more laws, the less justice.

~*~

Chức năng của trí tuệ là phân biệt giữa cái thiện và cái ác.

The function of wisdom is to discriminate between good and evil.

~*~

Tôi luôn luôn đi theo quan điểm là việc không được quần chúng ưa chuộng vì làm điều đúng không phải đánh mất danh tiếng, mà chính là vinh quang.

I have always been of the opinion that unpopularity earned by doing what is right is not unpopularity at all, but glory.

~*~

Trên đời có một luật lệ, không phải được viết trong các văn bản mà được sản sinh trong trái tim chúng ta; một luật lệ đến với ta không phải qua đào tạo, phong tục, hay đọc sách, mà bắt nguồn, hấp thụ và nhận được từ chính tự nhiên; một luật lệ đến với ta không phải qua lý thuyết mà nhờ thực hành, không cần hướng dẫn mà nhờ trực giác bẩm sinh. Tôi muốn nói luật lệ đó là, nếu cuộc sống của ta chịu nguy hiểm từ các âm mưu, từ bạo lực, từ cướp bóc vũ trang hay từ kẻ thù, mọi phương thức tự bảo vệ bản thân đều đúng về mặt đạo đức.

There exists a law, not written down anywhere but inborn in our hearts; a law which comes to us not by training or custom or reading but by derivation and absorption and adoption from nature itself; a law which has come to us not from theory but from practice, not by instruction but by natural intuition. I refer to the law which lays it down that, if our lives are endangered by plots or violence or armed robbers or enemies, any and every method of protecting ourselves is morally right.

~*~

Nếu ta không xấu hổ vì điều ta nghĩ, ta không nên xấu hổ lên tiếng về nó.

If we are not ashamed to think it, we should not be ashamed to say it.

~*~

Chẳng có chính phủ nào không được hợp thành từ những kẻ lừa lọc, kẻ bất lương và kẻ trộm.

Never was a government that was not composed of liars, malefactors and thieves.

~*~

Các chính trị gia không được sinh ra, mà được thải ra.

Politicians are not born; they are excreted.

~*~

Quyền lực của người dạy thường là trở ngại của người muốn học.

The authority of those who teach is often an obstacle to those who want to learn.

~*~

Cuộc đời mà tự nhiên cho ta ngắn lắm; nhưng ký ức về một cuộc đời sống tốt lại là vĩnh cửu.

The life given us, by nature is short; but the memory of a well-spent life is eternal.

~*~

Tôi không xấu hổ khi thú nhận rằng tôi rất dốt về những chuyện tôi không biết.

I am not ashamed to confess I am ignorant of what I do not know.

~*~

Có thể chấp nhận được việc từ chối không bảo vệ ai đó, nhưng việc bảo vệ ai đó một cách lơ là không khác gì tội ác.

It might be pardonable to refuse to defend some men, but to defend them negligently is nothing short of criminal.

~*~

Ký ức là kho bạc và là người bảo vệ cho mọi thứ.

Memory is the treasury and guardian of all things.

~*~

Đừng tin tưởng ai trừ phi đã cùng anh ta ăn nhiều muối (*).
(*): trải qua nhiều hoạn nạn.

Trust no one unless you have eaten much salt with him.

~*~

Trí tuệ không có sự hướng dẫn không thể kết trái cũng như cánh đồng không được trồng trọt, dù nó có màu mỡ đến bao nhiêu.

A mind without instruction can no more bear fruit than can a field, however fertile, without cultivation.

~*~

Điều ta có, ta phải dùng; và điều ta làm, ta nên làm hết sức.

What one has, one ought to use; and whatever he does, he should do with all his might.

~*~

Rễ cây tri thức đầy cay chát, nhưng trái của nó lại ngọt ngào.

The roots of knowledge are bitter, but its fruit are sweet.

~*~

Tôi nhớ điều mà tôi không muốn nhớ; tôi không thể quên điều mà tôi muốn quên.

I remember the very thing that I do not wish to; I cannot forget the things I wish to forget.

~*~

Sống mà không học hành là đã chết.

Life without learning is death.

~*~

Hành động là ngôn ngữ của cơ thể, và nên hài hòa với linh hồn bên trong.

Action is the language of the body and should harmonize with the spirit within.

~*~

Xã hội làm gì cho những đứa trẻ của mình, những đứa trẻ cũng sẽ làm như vậy với xã hội.

What society does to its children, so will its children do to society.

~*~

Mục tiêu của giáo dục là giải thoát người học khỏi sự bạo ngược của hiện tại.

The purpose of education is to free the student from the tyranny of the present.

~*~

Ta đánh mất nhiều vì sự không quả quyết hơn là vì quyết định. Sự không quả quyết là kẻ ăn trộm cơ hội.

More is lost by indecision than wrong decision. Indecision is the thief of opportunity. It will steal you blind.

~*~

Dạy là điều cần thiết, làm vừa lòng là sự ngọt ngào, thuyết phục là chiến thắng.

To teach is a necessity, to please is a sweetness, to persuade is a victory.

~*~

Ai cũng có thể đếm được mình có bao nhiêu dê hay bao nhiêu cừu, nhưng không thể đếm được mình có bao nhiêu bạn bè.

Every man can tell how many goats or sheep he possesses, but not how many friends.

~*~

Không có giai đoạn nào trong cuộc đời, dù trước công chúng hay là đời tư, lại không có các nghĩa vụ.

No phase of life, whether public or private, can be free from duty.

~*~

Khi hướng dẫn, hãy ngắn gọn; để tâm trí người học có thể nhanh chóng thu nhận điều bạn nói, học được bài học, và giữ lại nó. Mọi ngôn từ thừa thãi đều đổ tràn sang bên một tâm trí đã đầy tràn.

When you wish to instruct, be brief; that men's minds take in quickly what you say, learn its lesson, and retain it faithfully. Every word that is unnecessary only pours over the side of a brimming mind.

~*~