Hán học danh ngôn về sự cẩn thận, lo xa

Lúc có tiền nên nghĩ đến ngày không có tiền; chớ để đến ngày không có tiền, mới nhớ lại đến lúc có tiền.

Cổ Ngữ

~*~

Người không lo xa tất có nỗi ưu phiền gần.

人无远虑，必有近忧。
Nhân vô viễn lự, tất hữu cận ưu.

Khổng Tử

~*~

Tu thân bớt dục mọi bề
Siêng năng cần kiệm gia tề đến nơi
Đừng xa hoa, cấm ăn chơi
Để dành để dụm để ngơi lúc cần
Hiển vinh với nhục cũng gần
Yên vui phải nhớ những lần nguy nan
Đạo cao đức trọng mới sang
Áo rách mà sạch hơn vàng tanh hôi

修身寡欲，勤儉齊家
禁止奢華，須防後用
得榮思辱，居安思危
道高徳重，不恥劑衣
Tu thân quả dục, cần kiệm tề gia
Cấm chỉ xa hoa, tu phòng hậu dụng
Đắc vinh tư nhục, cư an tư nguy
Đạo cao đức trọng, bất sỉ tề y

Minh Đạo Gia Huấn

~*~

Nghĩ sâu, tính xa, thì không cùng khốn.

Tố Thư

~*~

Cái tường thấp hay mời kẻ trộm đến.

Thi Tử

~*~

Người khôn lo việc: không lo việc một ngày, thường lo việc trăm năm.

Tạ Kim

~*~

Phàm việc để tâm lo sợ thì hay nên, khinh thường thì hay hỏng.

Lã Tổ Khiêm

~*~

Biết phòng xa thì cai quản người, không biết phòng xa thì người cai quản.

Diêm Thiết Luận

~*~

Tích thóc gạo phòng thất thời
Tích quần tích áo phòng trời chuyển cơn
Người tiết kiệm thì đủ hơn
Điềm tĩnh trọn đạo thì an mọi bề
Biết dự bị phòng gian phi
Nuôi con dạy dỗ phòng khi về già
Hiếu với mẹ thảo với cha
Thì con hiếu lại với ta khác gì

積榖防饑，積衣防寒
儉則常足，靜則常安
謹備防奸，養子防老
事親既孝，子亦孝之
Tích cốc phòng cơ, Tích y phòng hàn
Kiệm tắc thường túc, Tĩnh tắc thường an
Cẩn bị phòng gian, Dưỡng tử phòng lão
Sự thân kí hiếu, Tử diệc hiếu chi

Minh Đạo Gia Huấn

~*~

Gia đình chứa trữ điều tốt lành, ắt có thừa phúc lành; gia đình chứa trữ điều chẳng tốt lành, ắt có thừa tai vạ. Bầy tôi giết vua, con giết cha, không phải là nguyên cớ một sớm một chiều, nguyên do dần dần đã lâu mà thành ra vậy, vì người lo liệu phòng bị những việc ấy không biết lo liệu phòng bị sớm.

積善之家，必有餘慶，積不善之家，必有餘殃。臣弑其君,子弑其父，非一朝一夕之故，其所由来者渐矣，由辨之不早辨也。
Tích thiện chi gia, tất hữu dư khương; tích bất thiện chi gia, tất hữu dư ương. Thần thí kỳ quân, tử thí kỳ phụ, phi nhất triêu nhất tịch chi cố, kỳ sở do lai giả tiệm hỹ, do biện chi bất tảo biện dã.

Khổng Tử

~*~

Nếu không phải là bậc thánh, yên ổn bên ngoài ắt có mối lo bên trong.

自非聖人, 外寧必有內憂。
Tự phi thánh nhân, ngoại ninh tất hữu nội ưu.

Tả truyện

~*~

Trù bị lúc còn chưa mưa, chớ đợi khát mới đào giếng.
Tự dâng biếu phải kiệm ước, thết đãi khách chớ liên miên.

宜未雨而綢繆，毋臨渴而掘井。
自奉必須儉約，宴客切勿留連。
Nghi vị vũ nhi trù mậu, vô lâm khát nhi quật tỉnh.
Tự phụng tất tu kiệm ước, yến khách thiết vật lưu liên.

Chu Tử Gia Huấn

~*~

Tôi giết vua, con giết cha, không ở trong một sớm một chiều, nguyên do dần dần mà đến, bởi những kẻ lo liệu phòng bị những việc ấy không biết lo liệu phòng bị sớm.

臣弒其君，子弒其父，非一朝一夕之故，其所由來者漸矣，由辯之不早辯也。
Thần thí kì quân, tử thí kì phụ, phi nhất triêu nhất tịch chi cố, kì sở do lai giả tiệm hĩ, do biện chi bất tảo biện dã.

Khổng Tử

~*~

Dưới con mồi thơm, tất có con cá chết.

Tam Lược

~*~

Làm người chẳng biết lo xa, hẳn là sầu muộn xảy ra cũng gần.

人無遠慮，必有近憂。
Nhân vô viễn lự, tất hữu cận ưu.

Tăng Quảng Hiền Văn

~*~