Ca dao Bình Định

(*) An Dũ: Địa danh thuộc tỉnh Bình Định.

(*) An Lão: Huyện An Lão thuộc vùng trung du tỉnh Bình Định, về mặt địa hình có đồi núi cao, có sông An Lão chảy qua, rừng An Lão có trữ lượng gỗ cao, nơi trồng nhiều hồ tiêu.

(*) An Lương: Thuộc huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, là nơi trồng nhiều thuốc lá ngon có tiếng.

(*) An Ngãi: Làng An Ngãi thuộc thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Xưa có nghề dệt lụa.

(*) An Nhơn: Thị xã nằm phía đông tỉnh Bình Định, là vùng đồng bằng do phù sa của các sông Đập Đá, Tây An, Gò Chàm, An Trường... bồi đắp.

(*) An Thái: Ngôi làng thuộc thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Làng có nghề dệt lụa và nghề làm bún song thần.

(*) Phương Mai: Bán đảo nhỏ nằm phía đông Thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Nơi đây hội tụ nhiều danh lam thắng đẹp, với địa hình là một vùng núi thấp có nhiều ngọn nhấp nhô, trông xa xa như đầu một con rồng. Tận cùng phía nam của bán đảo là một lưỡi nhọn có hình dạng mũi mác với nhiều hốc đá hiểm trở cũng là nơi chim Yến thường kéo về làm tổ, sinh sôi và nảy nở.

(*) Bến Đá: Bình Định phía Bắc có đèo Bình Đê, trước gọi là đèo Bến Đá, là ranh giới với tỉnh Quảng Ngãi. Ngày xưa, người Bình Định ít ai ra khỏi đèo Bến Đá, chỉ có người đi lính, hoặc làm quan mới ra khỏi đèo Bến Đá mà thôi.

(*) Lại Giang: Bến sông thuộc huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định.

(*) Bình Định: Một tỉnh thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, hàng trăm năm trước từng là cái nôi của võ cổ truyền Việt Nam.

(*) Bình Khê: Huyện Bình Khê thuộc tỉnh Bình Định, là nơi có truyền thống thượng võ của đất Tây Sơn.

(*) Bồ Đề: Làng Bồ Đề thuộc xã Hoài Thanh, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định.

(*) Bàn Thạch: Chợ nằm ở phía nam cầu Bàn Thạch (thôn Bàn Thạch, xã Hòa Xuân Đông, huyện Đông Hòa). Mỗi tháng chợ họp 6 phiên vào các ngày mồng 2, 6, 12, 16, 22, 26. Dân gian có câu: “Chợ Bàn Thạch nhiều lươn” bởi cánh đồng từ Đông Mỹ vào phía bắc cầu Bàn Thạch và từ phía nam cầu Bàn Thạch đến Phú Khê, Hảo Sơn là nơi sinh sản lươn rất nhiều. Ngày trước phương tiện giao thông khó khăn, người dân bắt được chỉ có đem ra chợ bán cho lái buôn mua về thị xã Tuy Hòa.

(*) Chợ Gồm: Tên một chợ nay thuộc xã Cát Hanh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định.

(*) Chùa Đá Trắng: Một ngôi chùa thuộc xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Đây là một trong những ngôi chùa cổ xưa nhất của tỉnh Phú Yên với giá trị to lớn về mặt tôn giáo, văn hóa, lịch sử xã hội, do nằm trên một triền núi có nhiều tảng đá trắng nên thường được gọi là chùa Đá Trắng. Xung quanh chùa là một vườn trồng giống xoài quý cũng có tên là xoài Đá Trắng, còn có tên là “xoài Ngự”, “xoài tiến”, tương truyền có hương vị rất đặc biệt, vừa thơm dịu, vừa ngọt lịm khiến ai đã từng nếm thử đều không thể quên.

(*) Đồng Cọ: Là một vùng trũng ở xã Hòa Thịnh, huyện Tây Hòa, một thời đường sá đi lại lầy lội quanh năm. Mùa đông mưa gió lê thê, mưa dai dẳng từ ngày này sang ngày khác, gọi là mưa Đồng Cọ.

(*) Gò Găng: Làng thuộc xã Thuận Chính, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định, có nghề làm nón ngựa thường được gọi là nón Gò Găng.

(*) Gò Găng: Làng thuộc xã Thuận Chính, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định, có nghề làm nón ngựa thường được gọi là nón Gò Găng.

(*) Hòa Hội: Làng Hòa Hội thuộc huyện Phù Cát, tỉnh Ninh Bình, là nơi trồng nhiều chè sen.

(*) Vọng Phu: Hòn Vọng Phu núi Bà là hai khối đá, một cao, một thấp trông tựa hình người, giống người đàn bà bế con, là một biểu tượng cho lòng chung thuỷ của nghĩa vợ chồng trong tâm thức dân gian.

(*) Hội Đổ giàn: Tại Chùa Bà, ngôi chùa thuộc làng An Thái, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định, có hội Đổ giàn được tổ chức vào ngày lễ Vu Lan, mang ý nghĩa đề cao tinh thần thượng võ của đất Tây Sơn - Bình Định. Giàn là một cái đài cao bằng tre, trên để các lễ vật như dê, gà, lợn quay. Cuối ngày hội thường có hát bội và tục "tranh heo", người chủ bái từ trên giàn cao, sau khi xướng xong, tung heo quay xuống đất. Các võ sĩ chờ sẵn phía dưới, tung mình đón bắt con heo rồi vượt đám đông chạy ra ngoài. Giành được heo xem như là một vinh dự lớn cho làng giành được.

(*) Hưng Long: Làng Hưng Long thuộc thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định, là nơi trồng nhiều xoài ngon.

(*) Khánh Hòa: Một tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam. Khánh Hòa có bờ biển dài hơn 200 km và gần 200 hòn đảo lớn nhỏ cùng nhiều vịnh biển đẹp như Vân Phong, Nha Trang, Cam Ranh... Với khí hậu ôn hòa, thiên nhiên nhiều cảnh đẹp, và có nhiều di tích lịch sử văn hóa, Khánh Hòa đã trở thành một trong những trung tâm du lịch lớn của Việt Nam.

(*) La Hai: Một thị trấn miền núi thuộc huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên, cách thành phố Tuy Hòa khoảng 45 km.

(*) Mai Xuân Thưởng: Một sĩ phu và lãnh tụ phong trào kháng Pháp cuối thế kỷ 19 ở Bình Định. Ông sinh năm 1860 tại thôn Phú Lạc, xã Bình Thành, huyện Tuy Viễn (nay là huyện Tây Sơn). Năm 1885 ông hưởng ứng chiếu Cần Vương, trở về quê Phú Lạc chiêu mộ nghĩa sĩ, lập căn cứ chiến đấu, đến năm 1887 thì cuộc khởi nghĩa thất bại, ông bị giặc bắt và xử trảm tại Gò Chàm (phía đông thành Bình Định cũ). Thi hài ông sau đó được đưa về táng tại Cây Muồng, thuộc thôn Phú Lạc.

(*) Núi Bà, hòn Ông: Tỉnh Bình Định ba mặt Tây, Nam, Bắc là ba dãy non cao, nối nhau thành hình một chiếc ngai đồng vĩ đại. Trong ba dãy núi này, thì dãy phía Nam có hòn Tượng Sơn làm chúa, phía Bắc có hòn Vọng Phu làm chúa. Hòn Vọng Phu đứng chon von bên mé biển. Trên đỉnh có một hòn đá xanh, trông phảng phất một con người đứng. Người ta bảo đó là người đàn bà đứng trông chồng lâu ngày thành đá. Vì vậy mà núi mang tên là Vọng Phu, tục gọi Hòn Bà. Còn hòn Tượng Sơn hùng tráng, hoành vĩ tục gọi là Hòn Ông. Hòn Ông ngó thẳng ra Bắc, Hòn Bà ngoảnh mặt xuống biển Đông. Phải chi hai ngọn này xoay mặt vào nhau, để Ông ở trong ngó ra, Bà ở ngoài ngó vô thì thú biết mấy. Đây là nguồn gốc của câu ca dao.

(*) Núi Bà, Bình Định: Thuộc địa phận huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định.

(*) Hòn Nghiên, hòn Bút:Tây Sơn là dãy núi phía Tây tỉnh Bình Định thuộc hệ thống Trường sơn, có hòn ông Bình, hòn ông Nhạc, hòn Nghiên, hòn Bút. Đây là nơi phát tích cuộc khởi nghĩa của ba anh em nhà Tây Sơn: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ.

(*) Núi Xách Quần: Tại dãy Kim Sơn thuộc tỉnh Bình Định có nhiều ngọn núi cao, lớn, hiểm yếu. Ở đây có dãy núi đứng nghiêng nghiêng về phía Tây Nam, hình giống như đàn bà vừa "đi việc cần" xong đứng dậy, tay còn xách quần, nên người dân địa phương còn gọi là núi "xách quần".

(*) Phú Lạc: Làng thuộc xã Bình Thành, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.

(*) Phú Phong: Làng thuộc huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, có nghề dệt lụa. Con gái Phú Phong có tiếng là đẹp người, đẹp nết.

(*) Phú Yên: Một tỉnh ven biển thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam, có đồng bằng Tuy Hòa, được xem là vựa lúa của miền Trung.

(*) Sông Côn: Còn gọi là sông Kôn hoặc sông Kone, dòng sông lớn nhất của tỉnh Bình Định, đổ ra vịnh Quy Nhơn và đầm Thị Nại.

(*) Kim Sơn: Sông Kim Sơn của huyện Hoài Ân, Bình Định, khởi nguồn tại các xã Đắc Mang và Ân Sơn. Hai dòng sông An Lão và Kim Sơn gặp nhau tại vùng giáp ranh giữa hai huyện Hoài Ân và Hoài Nhơn để trở thành sông Lại Giang.

(*) Lại Giang: Sông Lại Giang là sông lớn thứ hai của tỉnh Bình Định, được hình thành từ sự hợp nhất của hai dòng sông là An Lão và Kim Sơn. Sông Lại Giang chảy theo hướng Tây Nam - Đông Bắc và đổ ra biển Đông qua cửa An Dũ.

(*) Tam Quan: Một thị trấn thuộc huyện Hoài Nhơn tỉnh Bình Định. Thị trấn nằm ở phía Bắc Hoài Nhơn, là trung tâm kinh tế, văn hoá phía Bắc Hoài Nhơn. Tam Quan đặc trưng với rừng dừa bạt ngàn, với các đặc sản như mè xửng, bánh trán nước dừa, bún...

(*) Tuy Phước: Một huyện của tỉnh Bình Định, nơi có đặc sản nem ngon nổi tiếng.